Khởi nghĩa Nam kỳ là mốc son lịch sử chói lọi, mãi mãi là niềm tự hào sâu sắc, là bài học cách mạng vô giá để giáo dục cho các thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay và mai sau. Cuộc khởi nghĩa để lại nhiều bài học có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn. Đó là cuộc khởi nghĩa có sự lãnh đạo toàn diện, triệt để của Đảng bộ các địa phương; thể hiện được ý chí chiến đấu bất khuất, kiên cường và lòng dũng cảm của các chiến sĩ Cộng sản; thể hiện tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí chiến đấu quật khởi của Nhân dân Nam bộ thành đồng.
Cả Nam Kỳ rung chuyển dưới sức nổi dậy của quần chúng cách mạng. Cuộc khởi nghĩa nổ ra ở 20/21 tỉnh, thành phố ở Nam Kỳ, kéo dài từ đêm 22 rạng sáng 23/11 đến ngày 31/12/1940, mạnh nhất là ở Gia Ðịnh, Chợ Lớn, Mỹ Tho, Vĩnh Long... Lực lượng vũ trang và quần chúng đã nổi dậy tiến công địch ở các xã, tập kích nhiều đồn bốt, tiến đánh một số quận lỵ, phá hỏng nhiều cầu, đường, cắt dây điện thoại... Ở Vĩnh Long, chính quyền cách mạng cấp quận đã được thành lập tại Vũng Liêm. Ở Mỹ Tho, chính quyền cách mạng ở vùng khởi nghĩa tồn tại trong 40 ngày; một số nơi, Nhân dân lập tòa án cách mạng xét xử bọn phản động, xóa bỏ các thứ thuế vô lý, xóa các khoản nợ, tịch thu thóc gạo của địch chia cho dân nghèo và nuôi nghĩa quân. Trong bão táp cách mạng, lá cờ đỏ sao vàng lần đầu được giương cao trong các cuộc biểu tình, tiến công đồn bốt ở Mỹ Tho (vùng Long Hưng, Long Ðịnh), Gia Ðịnh (vùng Hóc Môn), Vĩnh Long (vùng Bà Càng), Bạc Liêu (vùng Cà Mau), Chợ Lớn, Tân An, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bến Tre, Long Xuyên, Thủ Dầu Một...
Mặc dù thất bại do điều kiện chưa chín muồi, cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ có ý nghĩa rất to lớn. Khởi nghĩa Nam Kỳ là những tiếng súng báo hiệu cho cuộc khởi nghĩa toàn quốc, là bước đầu tranh đấu bằng võ lực của các dân tộc ở một nước Ðông Dương. Cuộc khởi nghĩa đã thể hiện sức mạnh quật khởi, lòng tin tưởng và sẵn sàng hy sinh của Nhân dân các tỉnh Nam Bộ trong cuộc đấu tranh giành tự do, độc lập dưới sự lãnh đạo của Ðảng. Ngày 14/01/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Sắc lệnh số 163- SL tặng thưởng Huân chương Quân công hạng nhất cho Ðội quân khởi nghĩa Nam Bộ năm 1940 đã nổi lên chiến đấu oanh liệt với kẻ địch và đã biểu dương được ý chí quật cường của dân tộc. Ðó là sự khắc ghi của dân tộc đối với công lao và sự hy sinh của quân và dân Nam Kỳ.
Nhân dân Nam bộ trong cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ ngày 23/11/1940. |
Tinh thần của Cuộc khởi nghĩa Nam kỳ là tinh thần quật khởi của dân tộc, tinh thần "vì nước, vì dân", tinh thần cách mạng tiến công không ngừng, quyết đi tới mục tiêu cuối cùng để mang lại độc lập, tự do cho Tổ quốc, ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Đó là sự kế tục và phát huy truyền thống yêu nước, khí phách hào hùng, lịch sử vẻ vang của dân tộc ta trong thời đại mới, chiến đấu dưới ngọn cờ của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Tinh thần cảm tử cho dân tộc quyết sinh của đồng bào, chiến sĩ khởi nghĩa Nam kỳ đã góp phần hun đúc nên lòng dũng cảm, chí kiên cường cho Đảng ta, cho Nhân dân ta trong cuộc trường kỳ kháng chiến 30 năm, để đánh bại Thực dân Pháp, Đế quốc Mỹ, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất non sông.
Khởi nghĩa Nam kỳ để lại những bài học vô cùng sâu sắc, quý báu trong các giai đoạn cách mạng, cho đến hôm nay và mãi mãi mai sau. Đảng ta có đường lối chính trị đúng đắn; cán bộ, đảng viên tuyệt đối trung thành, thống nhất một ý chí và hành động, dũng cảm, tiên phong gương mẫu, tin dân, dựa vào dân, tổ chức Nhân dân thực hiện đường lối, nhất định sẽ tạo ra phong trào cách mạng.
TTVH (tổng hợp)